Matki z małoletnimi dziećmi oraz kobiety w ciąży dotknięte przemocą lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej mogą w ramach interwencji kryzysowej znaleźć schronienie i wsparcie w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży.

Na podstawie art. 47 ust.4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej ( tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 1507). Matki z małoletnimi dziećmi oraz kobiety w ciąży dotknięte przemocą lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej mogą w ramach interwencji kryzysowej znaleźć schronienie i wsparcie w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Do tych domów mogą być również przyjmowani ojcowie z małoletnimi dziećmi albo inne osoby sprawujące opiekę prawną nad dziećmi.

Dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży zapewnia całodobowy, okresowy pobyt matkom z małoletnimi dziećmi i kobietom w ciąży, a także ojcom z małoletnimi dziećmi i innym osobom sprawującym opiekę prawną nad dziećmi.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 marca 2005 r. w sprawie domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży ( Dz. U. z 2005 r. Nr 43, poz. 418 )  określone zostały standardy usług świadczonych przez te placówki oraz zasady kierowania i przyjmowania do domów.

Standard podstawowych usług świadczonych przez dom obejmuje:

• w zakresie interwencyjnym:

1. zapewnienie schronienia kobietom w ciąży w okresie okołoporodowym,
2. izolowanie osób ubiegających się o pomoc przed sprawcami przemocy,
3. wspieranie w przezwyciężaniu sytuacji kryzysowej,
4. zapobieganie marginalizacji społecznej przez umożliwienie mieszkańcom odnalezienia miejsca w społeczeństwie i powrót do normalności po odrzuceniu ich przez rodziny, partnerów czy środowisko z powodu nieoczekiwanego macierzyństwa lub konieczności przezwyciężenia sytuacji kryzysowej,
5. zapobieganie sieroctwu społecznemu przez przygotowanie do świadomego
   i odpowiedzialnego wypełniania roli rodzicielskiej,
6. zapobieganie powielaniu złych wzorców rodzinnych i środowiskowych, a zwłaszcza wzorca wyuczonej bezradności;

• w zakresie potrzeb bytowych:

1. zapewnienie całodobowego, okresowego pobytu dla trzydziestu mieszkańców, przy czym liczba ta może ulegać zmianom, zależnie od możliwości domu w zakresie spełnienia pozostałych standardów,
2. odrębne pomieszczenia do spania oraz wspólne pomieszczenia do pobytu dziennego dla mieszkańców z dziećmi,
3. pokoje dla mieszkanek w ciąży przeznaczone maksymalnie dla trzech osób oraz wspólne pomieszczenia do pobytu dziennego,
4. ogólnodostępne łazienki, wyposażone w sposób umożliwiający sprawne korzystanie zarówno przez mieszkańców, jak i dzieci, proporcjonalnie do liczby mieszkańców, odpowiednio jedna łazienka na pięć osób,
5. ogólnodostępną kuchnię do samodzielnego sporządzania posiłków oraz co najmniej jedno dodatkowe pomieszczenie do przyrządzania i spożywania drobnych posiłków,
6. pomieszczenia do prania i suszenia;

• w zakresie opiekuńczo-wspomagającym:

1. podstawową pielęgnację mieszkańca w czasie choroby oraz opiekę nad dzieckiem w czasie choroby opiekuna dziecka,
2. umożliwienie korzystania ze świadczeń zdrowotnych,
3. pomoc w załatwianiu spraw osobistych w przypadku wystąpienia takiej potrzeby,
4. środki higieny osobistej, środki czystości w sytuacji, gdy nie ma możliwości ich samodzielnego zakupu.

Standard podstawowych usług świadczonych przez dom zapewnia:

1. podmiotowe traktowanie i partnerstwo we wzajemnych relacjach pomiędzy mieszkańcami
   i personelem;
2. tworzenie warunków bytowych zbliżonych do domowych i rodzinnej atmosfery;
3. uwzględnianie indywidualnych potrzeb mieszkańców i ich dzieci;
4. stwarzanie warunków do rozwoju osobowego;
5. poszanowanie sfery prywatności mieszkańców;
6. opracowanie i realizację programów usamodzielnienia mieszkańców, które mają na celu umożliwienie podjęcia samodzielnego życia w godnych warunkach;
7. indywidualnie uzgadniane i dokumentowane działania podejmowane w ramach programów usamodzielnienia.

 Procedura kierowania do domu

1. Osoba ubiegająca się o skierowanie do domu składa wniosek w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na jej miejsce zamieszkania, zwanym dalej "ośrodkiem".
2. Ośrodek kompletuje dokumenty, o których mowa w ust. 3, w terminie 14 dni i przekazuje je do starosty najbliższego powiatu prowadzącego dom, który wydaje decyzję o skierowaniu do domu.

Podstawę do wydania skierowania do domu stanowi:

1. wniosek osoby ubiegającej się o skierowanie do domu;
2. rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzony przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o skierowanie do domu lub przez pracownika socjalnego domu;
3. zaświadczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do umieszczenia
   w domu;
4. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub książeczka zdrowia dziecka;
5. orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności;
6. opinia ośrodka zawierająca uzasadnienie pobytu w domu.

W przypadku braku miejsca w domu w powiecie, o którym mowa w ust. 2, ośrodek, w porozumieniu
z osobą ubiegającą się o skierowanie do domu, poszukuje miejsca w domu w innym powiecie.

W sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa lub zdrowia osoby ubiegającej się o skierowanie do domu lub jej dziecka przyjmuje się tę osobę bez skierowania, na wniosek tej osoby lub ośrodka, i niezwłocznie powiadamia o tym starostę powiatu prowadzącego domu.

Ośrodek, w terminie 14 dni od dnia umieszczenia osoby bez skierowania, przesyła staroście dokumenty, o których mowa w ust. 3, a starosta niezwłocznie wydaje decyzję o skierowaniu do domu.

Jeżeli z przedstawionych dokumentów nie wynika konieczność pobytu osoby w domu, ośrodek wskazuje w opinii możliwość zapewnienia tej osobie pomocy w innej formie, w zależności od jej sytuacji i potrzeb.

Osoba pozostaje w domu pomimo możliwości zapewnienia jej przez ośrodek innej formy pomocy, jeżeli opuszczenie domu stanowiłoby zagrożenie dla życia i zdrowia jej lub jej dziecka, do czasu ustania tych zagrożeń.